Gdy w Poznaniu kochano Legię… Legia Poznań i jej przedwojenna historia
Bezpośrednie starcie Lecha Poznań i Legii Warszawa wzbudza ogromne zainteresowanie w całym naszym kraju. Kibice tych dwóch bardzo zasłużonych dla polskiej piłki klubów, mówiąc delikatnie, zbytnio za sobą nie przepadają. Od wielu lat jesteśmy przyzwyczajeni, że słowo Legia gryzie się ze słowem Poznań. Nie zawsze jednak tak było. Przed II Wojną Światową Wielkopolska była zakochana w Legii. W Legii Poznań.
Pierwszą poznańską piłkarską siłą w dwudziestoleciu międzywojennym była oczywiście Warta, która nieprzerwanie, od 1927 do 1939 roku, występowała w Ekstraklasie, a w sezonie 1929 sięgnęła po mistrzowski tytuł.
Sprawdź artykuł w wersji video na kanale nabramkepl w serwisie YouTube:
Zapleczem najwyższego szczebla ligowego były wówczas klasy A Okręgowych Lig Polskich. Mówiąc możliwie najkrócej, drużyny były dzielone kluczem geograficzno-administracyjnym na kilkanaście lig, w których rywalizowały ze sobą w systemie mecz i rewanż, a następnie zwycięzcy każdej z grup uzyskiwali awans do fazy ogólnopolskiej. Tam tworzyły najpierw kilka eliminacyjnych grup, by finalnie ich zwycięzcy walczyli, w systemie ligowym lub pucharowym, o jedno lub dwa miejsca gwarantujące awans do Ekstraklasy. Nie sposób się nie zgodzić, że ścieżka awansu była długa i wyboista.
Legia Poznań została założona w 1922 roku na Wildzie. Wbrew pozorom nie była klubem wojskowym. Od początków jej skład stanowili piłkarze, będący urzędnikami miejskimi. Już od 1927 roku występowała w Mistrzostwach Klasy A okręgu Poznańskiego i znakomitymi występami zapewniała sobie wręcz monopol na ich wygrywanie. Najlepsza okazywała się bowiem aż dziesięciokrotnie, w latach 1927, 1929, 1930, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1938 oraz 1939. Jak wspomniałem, mistrzostwo okręgu gwarantowało awans do fazy ogólnopolskiej i walkę o Ekstraklasę. Tutaj dla Legii rozpoczynały się schody. Wstydu oczywiście nie przynosiła, jednak o najwyższy poziom rozgrywkowy otarła się realnie i niestety bezskutecznie tylko dwa razy. W sezonie 1932 przeszła wszystkie szczeble eliminacyjne, by w wielkim finale spotkać się z Podgórzem Kraków. Sprawę rozstrzygnęła zażarta, trwająca 270 minut batalia, zakończona happy endem dla Krakowian (0:0, 1:1, 2:4). Siedem lat później Legia awansowała do czterozespołowej grupy finałowej. Co prawda zaliczyła w niej lekki falstart, remisując z Junakiem Drohobycz oraz przegrywając ze Śmigłym Wilno, ale sprawa wymarzonego awansu była bardzo otwarta, zwłaszcza, że tym razem aż trzy najlepsze ekipy miały wywalczyć promocję do Ekstraklasy. Niestety, rozgrywek nie dokończono, bo wybuchła II Wojna Światowa.
Domowe starcia Legii w Poznaniu oglądały tysiące kibiców, a wyjazdowe budziły ogromne zainteresowanie fanów z ligowych miast i miasteczek. W kwietniu 1936 roku Dziennik Ostrowski w takich słowach zapowiadał przyjazd Legii do Ostrowa na mecz z tamtejszym KPW:
„Zawody niedzielne, które należeć będą do najciekawszych tegorocznych imprez piłkarskich na tutejszym terenie, budzą ogromne zainteresowanie i sprawiają zwolennikom piłki nożnej duże zadowolenie, dając im możliwość zobaczenie footballu w dobrym wydaniu.
Legia poznańska, która dzierży berło mistrzowskie Okręgu Poznańskiego przez szereg lat, jest zespołem bardzo wysoko zaawansowanym technicznie i mającym już wyrobioną markę w piłkarstwie polskim”.
Gra Legionistów była bardzo przyjemna dla oka i bezlitosna dla rywali, o czym kilkakrotnie przekonał się lokalny Kolejarz, czyli dzisiejszy Lech. Historia bezpośrednich starć tych obu klubów jest zdecydowanie na korzyść Zielono-Biało-Czarnych. Skoro jesteśmy przy derbach, w sierpniu 1938 roku Nowy Kurjer zapowiadał towarzyską potyczkę między ekstraklasową Wartą a Legią, poświęcając sporo miejsca tej drugiej:
„Przeciwnikiem Zielonych będzie poznańska Legia, która od dłuższego już czasu kroczy na czele drużyn poznańskich. Ostatnie wyniki Legii wskazują na to, że drużyna ta znajduje się w dobrej formie i że nie jest pozbawiona widoków wejścia do Ligi Państwowej, o co od wielu już lat walczy.
Warta spotka się z Legią w nadchodzącą niedzielę, dn. 7 bm. o godz. 11 na boisku przy ul. Rolnej. […] Będzie to właściwie walka 2-ch w chwili obecnej najlepszych drużyn poznańskich, z których każda ma swoich zwolenników i przyjaciół, to też niedzielne zawody wzbudzą niewątpliwie wielkie zainteresowanie”.
Patrząc na dzieje poznańskiej Legii nie sposób nie żałować, że nigdy nie udało jej się wywalczyć awansu na najwyższy szczebel ligowy. Po II Wojnie Światowej podzieliła los wielu przedwojennych klubów i została zesłana na piłkarski margines. W Poznaniu zaczął liczyć się przede wszystkim Lech. Legia Poznań zakończyła swoją historię w 1949 roku, gdy jako jeden z sześciu klubów została wcielona w nowopowstały Związkowy Klub Sportowy Ogniwo.
O autorze:
